دانه‌های سرخی که زندگی می‌کارند

به گزارش سلام بانو، به مناسبت هفته مازندران، به سراغ بانوان سخت‌کوش و هنرمند فریدونکنار شهر ساحلی در قلب مازندران رفتیم تا از حال و هوای پاییزی آن‌ها روایتی داشته باشیم.

در این فصل باغ‌های انار با دانه‌های یاقوتی و نسیم خنک خزر با عطر شالیزارها درهم می‌آمیزد، بانوان فریدونکناری با دستان پرمهرشان سنت دیرینه اناردون کردن را زنده نگه می‌دارند.

در این گزارش با ما همراه باشید تا نگاهی به تلاش، همدلی و هنر این زنان در خلق طعم‌های اصیل مازندرانی داشته باشیم.

باغ‌های انار و بساط دورهمی

صبح‌های خنک پاییزی، بانوان فریدونکناری با سبدهای پر از انار در حیاط‌های باصفا گرد هم می‌آیند و با صدای خنده، حرف زدن و ضربه‌های نرم قاشق بر پوست انار، فضا را پر از زندگی می‌کنند.

خانم بطیاری یکی از بانوان محله فیروزآباد فریدونکنار برای ما گفت: «انار دون کردن فقط کار نیست، صفا و صمیمیت را ترویج می‌کند، انگار این دانه‌های سرخ شادی را در دل‌ها می‌کارند.»

این دورهمی‌ها فرصتی است برای تقویت پیوندهای همسایگی که در حین دون کردن انار، از حال و روز هم باخبر می‌شوند، خاطرات قدیمی را زنده می‌کنند و گاهی ترانه‌های محلی مازندرانی زمزمه می‌کنند.

این سنت، که نسل به نسل منتقل شده، بخشی از هویت فرهنگی فریدونکنار است.

هنر و صبر در اناردون کردن

اناردون کردن در فریدونکنار فراتر از یک فعالیت روزمره، یک هنر خانوادگی است.

بانوان با دقت پوست انار را می‌برند و دانه‌ها را با مهارت جدا می‌کنند تا له نشوند و به‌صورت تازه مصرف می‌شوند، یا برای تهیه رب انار و اناردانه خشک‌شده به کار می‌روند.

رب انار، چاشنی محبوب غذاهای شمالی مثل فسنجان، مرغ ترش و غیره است که در دیگ‌های سنتی پخته می‌شود و عطرش حیاط‌ها را پر می‌کند.

خانم حسینی یکی دیگر از بانوی فریدونکناری است که می‌گوید: از مادرم یاد گرفتم انار را چطور دون کنم که دانه‌هاش سالم بماند، این کار، صبر می‌خواهد و عشق.

یکی دیگر کارهایی که زنان مازندرانی در فصل انار انجام می‌دهند بعد از دون کردن انار پختن رب انار است.

پختن رب انار میراث مادران فریدونکناری

خانم رشیدی می‌گوید پختن رب انار، خودش هنری است که از مادرانمان یاد گرفته‌ایم، باید دانه‌ها به‌درستی دون شوند و سپس به‌مدت چندین ساعت بر روی شعله‌ کم جوشانده شوند تا آب دانه‌ها خارج و قوام پیدا کند و در حین پخت، کمی نمک به آن اضافه می‌کنیم تا طعمش بیشتر جا بیفتد.

این رب انار نه تنها برای مصرف خانگی بلکه برای فروش هم آماده می‌شود، طعمش با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست؛ ترش و شیرینی که از این انارها به دست می‌آید، بی‌نظیر است.

زنان فریدونکناری بخشی از دانه‌ها دون شده را به بازارهای محلی می‌برند تا منبع درآمدی برای خانواده‌ باشد.

آنها دانه انار خشک‌شده را در آفتاب یا با شعله خیلی کم بخاری آماده می‌کنند یا در خورشت‌های سنتی مثل اردک یا مرغ طعمی ترش‌ملس و بافتی خاص به غذاها می‌بخشد.

با وجود همه تلاش‌ها بانوان فریدونکناری با ابزارهای ساده، محصولاتی طبیعی و باکیفیت تولید می‌کنند که راهی سفره‌های ایرانی می‌شود.

دانه انار خشک‌شده، به‌ویژه در خورشت اردک، یکی از این محصولات است که با طعم ترش خود، غذاهای مازندرانی را متمایز می‌کند.

انار، نماد برکت و فرهنگ

انار در فرهنگ مازندرانی نمادی از برکت و فراوانی است، دانه‌های سرخ آن در سفره‌های یلدا، مراسم آیینی و تزئین غذاها حضوری پررنگ دارد.

در فریدونکنار، این دانه‌ها با دستان زنان محلی به رب، آب انار یا دانه‌های خشک‌شده تبدیل می‌شوند.

خورشت اردک، که با دانه‌های خشک‌شده انار طبخ می‌شود، یکی از غذاهای خوشمزه و اصیل مهمانی‌های پاییزی است که با برنج کته سرو می‌شود و غنای آشپزی مازندرانی را به نمایش می‌گذارد.

حفظ کردن سنت دیرینه

به گزارش سلام بانو، دون کردن انار در فریدونکنار، آیینه‌ای از صبوری، همدلی و هنر بانوان مازندرانی است، این زنان، با حفظ سنت‌های دیرینه و خلق محصولاتی ارزشمند، نه تنها به اقتصاد خانواده‌های خود کمک می‌کنند، بلکه هویت فرهنگی منطقه را زنده نگه می‌دارند.

در هفته مازندران، گرامی می‌داریم تلاش‌های این بانوان که با هر دانه انار، عطر پاییز و حس زندگی را به خانه‌های ایرانی هدیه می‌دهند، با توسعه صنایع تبدیلی می‌توان این میراث ارزشمند را به آینده‌ای روشن‌تر پیوند دهد.

انتهای پیام/