به گزارش سلام بانو، روز جهانی زن، که هر ساله در ۸ مارس گرامی داشته میشود، ریشه در جنبشهای کارگری زنان در اوایل قرن بیستم دارد.
در سال ۱۹۰۸، زنان کارگر در نیویورک برای اعتراض به شرایط سخت کاری و درخواست حقوق برابر، دست به تظاهرات زده و این حرکت به تدریج به نمادی برای مبارزه زنان در سراسر جهان تبدیل شد.
در سال ۱۹۷۵، سازمان ملل متحد این روز را به عنوان روز جهانی زن به رسمیت شناخت. اما آیا این روز به همان اهداف اولیه خود وفادار مانده است!؟ یا اینکه به ابزاری برای پیشبرد اهداف نظام سرمایهداری تبدیل شده است؟
نگاه غرب به زن: از جنبش تا ابزار
غرب با شعارهای فریبندهای مانند «آزادی زن» و «برابری جنسیتی» در واقع زن را به ابزاری برای رسیدن به اهداف خود تبدیل کرده است.
در قرن بیستم، با صنعتیشدن جوامع غربی، نیاز به نیروی کار ارزان و مصرفکنندگان بیشتر افزایش یافت و زنان به عنوان نیروی کار و مصرفکننده، نقش مهمی در این سیستم ایفا کردند.
اما به جای اینکه این نقش به ارتقای جایگاه زن منجر شود، او را به ابزاری برای تبلیغات و فروش محصولات تبدیل کرد.
در تمدن غربی، زن نه به عنوان یک انسان کامل با حقوق و کرامت ذاتی بلکه به عنوان یک کالا یا ابزار تبلیغاتی دیده میشود.
رسانههای غربی با نمایش تصاویر تحقیرآمیز از زنان آنها را به اشیائی برای جلب توجه و فروش محصولات تبدیل کردهاند و این نگاه ابزاری به زن نه تنها به او عزت نمیدهد بلکه او را از هویت واقعی خود دور میکند.
سکوت فمنیستها
جالب است که فمنیستهای غربی که مدعی دفاع از حقوق زنان هستند در برابر برخی از مظاهر ضد کرامت زن سکوت کردهاند.
بهطور مثال زنان فلسطینی که سالها تحت اشغال و خشونت نظامی زندگی میکنند کمتر مورد توجه جنبشهای فمنیستی قرار گرفتهاند.
این سکوت نشان میدهد که فمنیسم غربی زنان را ابزاری برای رسیدن به منافعشان قرار دادهاند و بیشتر به دنبال پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی خود بوده تا دفاع واقعی از حقوق زنان!
زن در نگاه اسلام: کرامت و شخصیت
اسلام با تأکید بر کرامت و شخصیت زن، جایگاهی والا برای او قائل است.
در قرآن کریم، زن و مرد به عنوان دو موجود برابر در انسانیت معرفی میشوند و تفاوتهای جنسیتی تنها برای ایجاد تعادل و همکاری در جامعه است.
در اسلام زن بهعنوان محور خانواده و جامعه شناخته شده و به او حقوق کامل در عرصههای فردی، خانوادگی و اجتماعی اعطا میکند.
حضرت فاطمه زهرا(س) نمونهای کامل از یک زن مسلمان بوده و در عین حال که در خانواده نقشهای مهمی مانند همسری و مادری را به بهترین شکل ایفا کرده در عرصه اجتماعی نیز فعال بودند و در دفاع از حق و عدالت هیچگاه کوتاهی نکردند.
این الگو به وضوح نشان میدهد که اسلام نه تنها زن را محدود به خانه نمیکند، بلکه به او اجازه میدهد تا در عرصههای مختلف اجتماعی نیز نقشآفرینی کند.
روز زن در ایران: الگویی از کرامت و عزت
در ایرانروز میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان روز زن و مادر گرامی داشته میشود. این انتخاب نشاندهنده نگاه عمیق و معنوی اسلام به جایگاه زن است. در حالی که غرب با شعارهای فریبندهای مانند «آزادی زن» او را به ابزاری برای اهداف اقتصادی تبدیل کرده است.
اسلام با تأکید بر شخصیت و کرامت زن، او را به عنوان محور خانواده و جامعه معرفی میکند و با این انتخاب به همه بانوان سرزمینش میگوید، میتواند به جایگاهی برسد که ملائک با او همصحبت شوند.س
یر کمال نه زن میشناسد نه مرد! تفاوتها در این مسیر میزان تقوا است ولاغیر.
پارادوکسها و چالشهای داخلی
با این حال، نباید از چالشهای داخلی در ایران غافل شد و در برخی موارد نابرابریهای جنسیتی همچنان وجود دارد.
این نابرابریها نشان میدهد اگرچه اسلام جایگاه والایی برای زن قائل است اما در عمل گاهی اوقات این اصول به درستی اجرا نمیشوند که جا را برای مطالبه بانوان فرهیخته جهت تحقق اصول اسلامی در جامعه باز گذاشته است.
همچنین پارادوکسهایی بین اصول و واقعیتها وجود دارد که بهطور مثال در ایران نیز شاهد استفاده از زنان در تبلیغات تجاری هستیم.
حرکت خزنده فمنیستی و الگو قرار دادن غرب برای حرکتها و جهشهای علمی و اقتصادی بدون بومی سازی آن موجب بر زمین نهادن برخی ارزشهای اصیل ایرانی اسلامی شده است هرچند که گاهی اوقات فشارهای اقتصادی و اجتماعی میتواند منجر به کمرنگ شدن این ارزشها میشود که باید برای این انحراف در ارزشها، فکر و چارهای اساسی چیده شود.
آزادی واقعی کجاست!؟
آیا آزادی واقعی زن در غرب، جایی که او به ابزاری برای تبلیغات و مصرفگرایی تبدیل شده است، تحقق یافته است!؟ یا اینکه آزادی واقعی زن در نگاه اسلام است جایی که او با کرامت و عزت، بهعنوان محور خانواده و جامعه شناخته میشود؟
آیا وقت آن نرسیده است که به جای پیروی کورکورانه از شعارهای فریبنده غرب، به الگوهای اصیل و معنوی مانند حضرت زهرا (س) بازگردیم و جایگاه واقعی زن را در خانواده و جامعه احیا کنیم؟
ثبت دیدگاه